Door de explosie van de commerciële ruimtemarkt en de vernieuwde interesse in de Maan en Mars is er de laatste jaren veel gaande in de wereld van de ruimtevaart. Daarom wil ik jullie in dit artikel al een paar interessante missies meegeven die dit jaar hebben plaatsgevonden en ook een aantal die het komende jaar zullen gelanceerd worden en je zeker in je agenda mag neerschrijven!
Een terugblik
9 Januari 2023 – Start Me Up
Agentschap: Virgin Orbit
Lanceerbasis: Spaceport Cornwall (UK)
Draagraket: LauncherOne / Cosmic Girl
Resultaat: Mislukt
We begonnen het jaar met een primeur die jammer genoeg op een flater is uitgedraaid. Op 9 januari lanceerde Virgin Orbit (niet te verwarren met het zusterbedrijf Virgin Galactic) namelijk voor de 6de keer haar Launcher One draagraket. Ditmaal vanaf Cornwall in Groot Brittannië en dat maakte het de allereerste orbitale lancering in Europa. Ook uniek aan Launcher One is dat deze raket gelanceerd wordt vanaf een vliegtuig, meer bepaald een omgebouwde Boeing 747-400 genaamd Cosmic Girl. Het enige andere actieve voorbeeld van een zogenaamde Air Launch systeem is Pegasus van Northrop Grumman.
Maar jammer genoeg ging deze lancering niet zoals gepland. Na een goede ontkoppeling van Cosmic Girl kon Launcher One zijn 1ste trap succesvol ontsteken. Maar tijdens de vlucht van de 2de trap op 180 KM hoogte trad er een probleem op waardoor deze uitviel. Hierdoor haalde deze niet genoeg snelheid om in een baan rond de aarde te geraken.
Door deze mislukking en andere problemen met het concept omtrent Launcher One, moest Virgin Orbit op 4 April 2023 het faillissement verklaren.
14 April 2023 – Jupiter Icy Moons Explorer
Agentschap: Arianespace / ESA
Lanceerbasis: Kourou (Frans-Guyana)
Draagraket: Ariane 5 ECA
Resultaat: Success
Na een ongelooflijke carriere van bijna 30 jaar kon Ariane 5 dit jaar op pensioen gaan op een hoogtepunt met als voorlaatste lancering (de allerlaatste lancering gebeurde in het begin van de vakantie op 5 Juli 2023) de nieuwste ruimtesonde van ESA genaamd JUICE. JUICE of JUpiter ICy moon Explorer is een sonde die zoals de naam zegt de ijsmanen Ganymedes, Europa en Callisto van de planeet Jupiter zal verkennen. Meer bepaald zal JUICE op zoek gaan naar sporen van mogelijk leven op deze planeten. Dit onder andere door het in kaart brengen van de mogelijke oceanen van deze manen.
Een andere belangrijk punt aan deze missie is dat een oud-leider van JVS-Descartes hier heeft aan meegewerkt, namelijk Hans Huybrighs. Hij heeft onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om de samenstelling van zeeën van Europa te analyseren door het beproeven van de stoffen die uitgestoten worden door geisers op het oppervlak van Europa.
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/04/12/lancering-juice/
20 April 2023 – Starship OFT
Agentschap: SpaceX
Lanceerbasis: Boca Chica (Texas/US)
Draagraket: Superheavy/Starship
Resultaat: Mislukt
Spektakel was er dit jaar ook zeker in Boca Chica op de lanceer test basis van SpaceX. Hier hebben ze op 20 april namelijk de allereerste testvlucht gedaan van de volledige Starship/Super Heavy stack. Met 74 MN is deze raket zelfs krachtiger dan de Saturnus V raketten die in de jaren 60/70 de Apollo astronauten naar de maan bracht.
Jammer genoeg was er minder aandacht gegeven aan de fundamenten van het lanceerplatform. In tegenstelling tot de gekende lanceerplatformen LC-39A en LC-39B van het Kennedy Space Center, beschikt het lanceerplatform in Boca Chica niet over een verhoogde opstelling om een kanaal te creëren om de raketmotor uitlaat af te leiden. Eveneens is er geen water demping systeem aanwezig om de energie van de 33 Raptor motoren te absorberen.
Dit zorgde ervoor dat bij ontsteking van de Superheavy Booster het betonnen fundament werd kapot geblazen en vele brokstukken terug omhoog vlogen tegen de onderkant van de booster waardoor na het opstijgen meerdere Raptor motoren begonnen uit te vallen. Hierdoor creëerde Superheavy te weinig kracht en zat deze kracht niet meer recht onder het zwaartepunt van de raket. Hierdoor werd de raket instabiel en moest de Range Safety Officer uiteindelijk tussenkomen om de raket gecontroleerd op te blazen.
De vooruitzichten
Q4 2023 – Peregrine Lander / Eerste vlucht Vulcan-Centaur
Agentschap: ULA / Astrobotic Technology
Lanceerbasis: SLC-41 Cape Canaveral
Draagraket: Vulcan-Centaur
Aan het einde van het jaar kan je beginnen uit te kijken naar de eerste vlucht van de opvolger van de legendarische Atlas en Delta raket families die hun roots terugvinden bij het prille begin van de space race in de jaren 60. Alhoewel Vulcan in het begin een puur expendable raket zal zijn, heeft ULA op termijn plannen om hem deels herbruikbaar te maken via hun “SMART reuse” concept. Met dit concept zullen ze de motoren, boordcomputer en een aantal andere systemen kunnen loskomen van de booster nadat de eerste trap haar werk heeft gedaan. Vervolgens zal dit compartiment kunnen terugkeren naar de aarde via een opblaasbaar hitteschild en een parafoil parachute. Het voordeel van dit concept ten opzichte van de volledige raket terugbrengen door hem op eigen kracht te laten landen zoals de Falcon 9 van SpaceX, is dat de volledige brandstof aan boord kan gebruikt worden om de cargo in de ruimte te brengen.
Op de eerste vlucht van Vulcan-Centaur zal de testmassa de Peregrine lander zijn van Astrobotic Technology. Dit is een bedrijf dat in 2007 was opgericht met het doel om de Google Lunar X Prize te winnen.
Nu zal de Peregrine lander via het “Commercial Lunar Payload Services” programma van NASA het eerste Amerikaanse toestel zijn dat op de maan land sinds de Apollo missies. Aan boord van Peregrine zullen er een hele hoop kleine expirementen en rovers zijn van verscheidene organisaties en universiteiten maar ook van een initiatief van DHL met een aantal memento’s van particulieren in hun DHL moonbox. Ook zit daar een klein schijfje bij uit België waar verscheidene boodschappen op geëtst staan.
Q4 2023 – Eerste vlucht van de Ariane 6
Agentschap: Arianespace / ESA
Lanceerbasis: Kourou (Frans-Guyana)
Draagraket: Ariane 62
Aan het einde van het jaar zullen we hopelijk terug een “Rumble in the jungle” horen in Kourou. Want dan zal de opvolger van de Ariane 5 en de Europese Soyuz hopelijk haar eerste debut maken. Technologisch zal deze raket redelijk conservatief zijn in 2023 aangezien de focus voor Arianespace en de ESA hoofdzakelijk ligt op betrouwbaarheid en zoveel mogelijk gebruik maken van Europese know-how.
Hierdoor is de Ariane 6 voornamelijk een goedkopere en efficiëntere versie van haar voorganger.
Desniettemin zal Ariane 6 de basis zijn voor een hele hoop interessante en coole Europese ruimtemissies zoals de “Mars sample-return” missie die in 2026 de samples van de Perserverance rover terug zal brengen naar de aarde.
5 Oktober 2023 – Psyche
Agentschap: NASA JPL / Spacex
Lanceerbasis: LC-39A Kennedy Space Center
Draagraket: Falcon Heavy
Een raket die altijd show verkoopt als ze gelanceerd wordt is de Falcon Heavy van SpaceX. In het begin van Oktober zal ze weer haar vleugels uitstrekken om de nieuwe ruimtesonde Psyche van JPL te lanceren.
De Psyche sonde zal onderzoek doen naar de Psyche nikkelijzer planetoïde. Dit zal de eerste keer zijn dat een sonde zo een planetoïde bezoekt. Het doel van deze missie is dan ook om een beter zicht te krijgen op de vorming van zo een metalen lichamen en in het bijzonder om een idee te krijgen hoe de ijzeren kernen van planeten zoals de aarde en Mars gevormd werden.
Q1 2024 – Dream Chaser Demo-1
Agentschap: Sierra Nevada Corp. / ULA
Lanceerbasis: SLC-41 Cape Canaveral
Draagraket: Vulcan-Centaur
Een nieuw ruimteschip waar ik persoonlijk veel naar uitkijk is de Dream Chaser van SNC. Dit is een zogenaamde lifting body voertuig dat cargo naar het ISS brengt maar ook van het ISS naar de aarde zal brengen. Een lifting body is een voertuig dat lift produceert niet met vleugels maar met de algemene vorm van het voertuig. Door de jaren heen zijn er vele concepten geweest van lifting bodies maar hebben er heel weinig ook commercieel gevlogen.
Het voordeel van een lifting body tegenover een klassiek vliegtuig met vleugels is dat door de compactere vorm de algemene structuur veel stijver en sterker is. Ook zijn de aerodynamische krachten veel kleiner. Dit alles maakt een lifting body ideaal voor hoge snelheden en krachten zoals een voertuig kan tegenkomen indien dit terugkeert uit de ruimte.
Op termijn zal SNC ook een bemande versie bouwen van de Dream Chaser alsook een versie die gelanceerd kan worden met de Ariane 6 voor de ESA en de Verenigde Naties.
November 2024 – Artemis II
Agentschap: NASA
Lanceerbasis: LC-39B Kennedy Space Center
Draagraket: SLS Block 1
Afsluiten doe ik dit artikel graag met de missie waar we het meeste zullen naar uitkijken. Aan het einde van 2024 zal na het grote succes van de Artemis I missie Artemis II de eerste mensen na meer dan 50 jaar terugbrengen naar een baan rond de maan. Ook zullen op deze missie de eerste vrouwelijke en de eerste niet-Amerikaanse astronaut naar de maan vliegen.
De bedoeling van deze missie is hoofdzakelijk om alle systemen te testen voor Artemis III. Dat zal de missie zijn waarbij er terug op de maan geland zal worden. Zo zal er een nieuw optisch communicatie systeem getest worden en zal er verscheidene docking bewegingen geoefend worden tegenover de ICPS.
Ookal begon de ontwikkeling voor het SLS systeem pas in 2011, eigenlijk kan ze haar roots terugvinden in het Constellation programma. Dat programma begon in 2005 met oog om terug naar de maan te gaan en op termijn ook Mars met het herbruik van onderdelen van het Space Shuttle programma. Na een grote audit in 2009 werd dit programma te ver achter op schema en te ver boven budget bevonden waardoor het geannuleerd werd. Het enige overblijfsel van dit programma is de Orion ruimte capsule.
0 reacties